Asbest is een verraderlijk mineraal. Het staat bekend om zijn isolerende en brandwerende eigenschappen, maar het verbergt ook een dodelijk geheim. De vezels van asbest, wanneer ingeademd, kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals longkanker, asbestose en mesothelioom. Om deze stille dreiging te vermijden, is het van vitaal belang om te weten hoe asbest eruitziet en waar het zich kan verschuilen. Dus hoe ziet asbest er uit?
Wat Is Asbest?
Asbest is de algemene naam voor een groep natuurlijke mineralen die bestaan uit kleine asbestvezels. Er zijn zes veelvoorkomende soorten asbest, waarvan chrysotiel (witte asbest), crocidoliet (blauwe asbest) en amosiet (bruine asbest) de belangrijkste zijn. Deze mineralen hebben unieke maar gevaarlijke eigenschappen die ze in het verleden populair maakten in de bouw- en isolatie-industrie. Maar over de eigenschappen van asbest lees je in het artikel …
Hoe Ziet Asbest Eruit?
Afhankelijk van hoe asbest is verwerkt en gemengd met andere stoffen zien de asbesttoepassingen er anders uit. Hier zijn enkele vormen waarin u asbest kunt tegenkomen:
1. Asbestcement
Een veelvoorkomende toepassing van asbest is in asbestcementproducten, zoals golfplaten, leidingen en onderdakplaten (menuiserite). Asbestcement heeft meestal een grijze of witte kleur maar soms ook licht roze of geel met een wafelstructuur. De asbestvezels zijn stevig ingebed en komen hierdoor niet makkelijk los.
2. Isolatiemateriaal
In de jaren 50 tot 70 werd veelvuldig asbesthoudende gipsisolatie gebruikt om leidingen te isoleren. De asbestvezels werden vermengd met gips en zitten dus niet hechtgebonden waardoor asbestvezels makkelijk vrijkomen. Vaak is de concentratie asbestvezels in deze toepassing enorm hoog (>20%). Deze 2 factoren zorgen voor een hoog gezondheidsrisico.
3. Glasal invulpanelen
Glasalpanelen zijn geëmailleerde asbestcement panelen. Ze werden vaak gebruikt in de bouw voor gevelbekleding, scheidingswanden en decoratieve toepassingen. Je komt ze ook vaak tegen in een felle kleur als invulpaneel in aluminium of houten ramen en deuren. Ze hebben een gladde afwerkingslaag en zijn ongeveer een halve centimeter dik.
4. Vloerzeil met kartonachtige onderlaag
Asbest vloerzeil kan worden herkend aan de kartonachtige onderlaag. De aanwezigheid van asbest in vloerzeil is echter niet zichtbaar voor het blote oog. Als je vermoedt dat je vloerzeil asbest bevat, is professionele inspectie en analyse van een monster noodzakelijk om dit te bevestigen.
5. Verloren bekisting
Asbestcement werd ook gebruikt als verloren bekisting, vaak volstort met beton. Je herkent het aan de lichtgrijze kleur en de kenmerkende wafelstructuur.
6. Vinyltegels en zwarte tegellijm
Vinyltegels uit asbestcement komen voor in verschillende kleuren, maar je herkent ze aan de witte schemering. Vinyltegels zijn ongeveer een halve centimeter dik en zijn niet buigzaam. Het gevaar schuilt hem ook onder deze tegels. Ook de zwarte tegellijm waarmee ze zijn vastgehecht heeft een grote kans op asbest. Deze tegellijm maf je enkel door een erkend asbestverwijderaar laten verwijderen.
7. Bloembak
Wist je dat asbest zelfs in ogenschijnlijk onopvallende hoeken zoals bloembakken gebruikt werd? In het verleden waren sommige bloembakken gemaakt van asbestcement, waardoor ze duurzaam en bestand waren tegen barre weersomstandigheden. Hoewel het misschien verrassend klinkt, herinnert dit ons eraan dat asbest vroeger op veel meer plaatsen aanwezig was dan we ons vaak realiseren.
8. Mastiek
Asbesthoudende mastiek is niet buigzaam zoals bv. siliconen. Als je er met een pen op duwt buigt de mastiek niet mee. Je herkent hem ook aan zijn witte of grijze kleur en bevindt zich vaak in of rond aluminium raam- en deurkozijnen.
Hoe Asbest Herkennen?
Het is van cruciaal belang om professionele tests en inspecties uit te voeren om asbest met zekerheid te herkennen. Asbestdeskundigen kunnen monsters nemen en analyseren om de aanwezigheid van asbestvezels vast te stellen. Dit is vooral belangrijk bij renovatie- of sloopprojecten, waarbij het verstoren van asbesthoudend materiaal kan leiden tot de verspreiding van gevaarlijke vezels.